SPEECH OF VICE PRESIDENT NOLI DE CASTRO

GAWAD KALINGA CONGRESS

ST. PAUL, PASIG

OCTOBER 10, 2005

MAGANDANG HAPON SA INYONG LAHAT.            

NGAYONG BUWAN NG OKTUBRE AY IPINAGDIRIWANG NATIN ANG SHELTER MONTH.  ANG ISANG-BUWANG PAGDIRIWANG NA ITO AY KUMIKILALA SA KAHALAGAHAN NG TAHANAN BILANG ISA SA MGA PANGANGAILANGAN NG BAWAT PILIPINO, AT NG PABAHAY BILANG ISANG IMPORTANTENG USAPING PANLIPUNAN.  ANG SHELTER MONTH AY ITINAKDA NG PAMAHALAAN KAUGNAY NA RIN NG PAGDIRIWANG NG WORLD HABITAT DAY SA TUWING UNANG LUNES NG OKTUBRE.

SHELTER AND NATIONAL DEVELOPMENT

ALAM NG BAWAT ISA SA ATIN KUNG GAANO KAHALAGA ANG PAGKAKAROON NG TAHANAN.

ALAM DIN IYAN NG ATING GOBYERNO, KAYA NAMAN ANG PROGRAMA SA PABAHAY AY NANATILING ISA SA MGA PANGUNAHING PRAYORIDAD NG KASALUKUYANG ADMINISTRASYON.

MAYROON TAYONG MAHIGIT SA 3.7 MILYONG DAHILAN KUNG BAKIT DAPAT ISA ANG PABAHAY SA MGA DAPAT UNAHIN.  AT IYAN AY ANG BILANG NG PAMILYANG MANGANGAILANGAN NG BAHAY MULA SA 2005 HANGGANG 2010.

ANG BILANG NA IYAN AY BINUBUO NG ATING EXISTING HOUSING BACKLOG, O KASALUKUYANG KAKULANGAN SA PABAHAY, AT NG MGA INAASAHANG DARAGDAG NA PAMILYA HABANG LUMALAKI ANG ATING POPULASYON.

KASAMA NA RIYAN ANG BILANG NG MGA TINATAWAG  NATING INFORMAL SETTLERS, O YUNG MGA SQUATTERS.  AYON SA 2002 ANNUAL POVERTY INDICATORS SURVEY (APIS) NG NATIONAL STATISTICS OFFICE, MAYROON TAYONG MAHIGIT NA 500 THOUSAND INFORMAL SETTLERS SA BANSA.  51 PERCENT NITO AY NASA NATIONAL CAPITAL REGION (NCR), REGION IV AT REGION VI.

ALAM NA ALAM NATIN KUNG ANONG URI NG BUHAY MAYROON ANG MGA PAMILYANG ITO.  SILA AY KARANIWANG NAGSISIKSIKAN SA MGA SUBSTANDARD NA TIRAHAN NA WALANG SAPAT NA TIBAY PARA TUMAGAL NANG HANGGANG LIMANG TAON.  NAGTATAGAL NA LANG ANG MGA BAHAY NA GANYAN SA PATAGPI-TAGPI AT PATAPAL-TAPAL.

ITO AY NASA MGA URBAN SLUMS, KUNG SAAN WALANG ACCESS SA MALINIS NA TUBIG, HEALTH CENTERS, MGA PAARALAN AT IBA PANG MGA KINAKAILANGANG SERBISYO AT FACILITIES.

KAYA NAPAKAHALAGA NG ISANG MATIBAY, EPEKTIBO AT SUSTAINABLE NA PROGRAMA SA PABAHAY UPANG MABIGYAN NG SEGURIDAD SA PANINIRAHAN ANG MGA PAMILYANG ITO.  AT KASABAY NIYAN AY ANG PAGKAKAROON NILA NG DIGNIDAD SA BUHAY AT PAG-ASANG TULUYANG MAKAAHON MULA SA KAHIRAPAN.

MAS MASARAP NGA NAMANG MANGARAP KUNG MAAYOS ANG IYONG TULUGAN, AT WALANG BUTAS ANG IYONG BUBONG.

BUKOD PA SA KAPANATAGAN AT MAS MAAYOS NA LIVING CONDITIONS, MAY ISA PANG MAHALAGANG BENEPISYO ANG PAGKAKAROON NG SHELTER SECURITY, AT IYAN AY SA  KABUHAYAN MISMO NG MGA MAHIHIRAP.

ANG ATIN PONG PAMAHALAAN, LALO NA ANG PRESIDENTE, AY MATIBAY NA NANINIWALA SA PRINSIPYO NG PERUVIAN ECONOMIST NA SI HERNANDO DE SOTO, NA ANG PAG-AARI NG LUPA AY KATUMBAS NG ECONOMIC EMPOWERMENT PARA SA MAHIHIRAP.

ITO AY DAHIL ANG LUPA AY HINDI LAMANG NAGBIBIGAY NG SEGURIDAD SA PANINIRAHAN, KUNDI MAAARI RING GAWING KOLATERAL PARA MAGKAROON NG PUHUNAN SA NEGOSYO.

MAY KASABIHAN PO TAYO NA "CHARITY BEGINS AT HOME."  NGAYON PO, IDAGDAG NATIN DIYAN ANG KASABIHANG, "PROGRESS BEGINS WITH HOMEOWNERSHIP."

KAYA NAMAN ISA SA MGA NAGING HAKBANG NG GOBYERNO AY ANG MALAWAKANG PAMAMAHAGI NG MGA IDLE LAND SA MGA INFORMAL SETTLERS UPANG MABIGYAN SILA NG PAGKAKATAONG MAGMAY-ARI NG LUPA'T BAHAY.

MAY ISA PA PONG DIREKTANG KAHALAGAHAN ANG PABAHAY SA EKONOMIYA.

SIGURO AY MADALAS NA RIN NATING NARIRINIG NGAYON ANG TINATAWAG NA "HIGH MULTIPLIER EFFECT" NG SEKTOR NG PABAHAY.  ANG BAWAT PISONG GINAGASTOS SA PABAHAY AY MAY KATUMBAS NA 16.6 PESOS NA NAIDARAGDAG SA ATING GROSS NATIONAL PRODUCT.

ITO AY DAHIL SA ANG PABAHAY AY MARAMING MGA KAUGNAY NA INDUSTRIYA.  SA BAWAT ISANG BAHAY NA ITINATAYO, KAILANGAN NG MGA MATERYALES GAYA NG SEMENTO, BAKAL, KAHOY, PAKO, YERO AT MARAMI PANG IBA.

KAILANGAN DIN ANG MGA TRABAHADOR, PARA BUUIN ANG BAHAY.  ANG PABAHAY AY ISANG LABOR-INTENSIVE ACTIVITY NA MAY POTENTIAL NA MAGBIGAY NG TRABAHO SA MAHIGIT ISANG MILYONG URBAN AT RURAL CONSTRUCTION WORKERS.

ANG PAGBUO NG ISANG LOW-COST HOUSING UNIT, HALIMBAWA, AY NANGANGAILANGAN NG WALONG KATAONG NAGTATRABAHO SA LOOB NG TATLONG LINGGO, O KABUUANG 124 MAN-DAYS.

KAPAG NABUO NA ANG BAHAY, KAILANGAN NAMAN ITONG PINTURAHAN AT PAGANDAHIN.  AT KAPAG HANDA NANG TIRHAN ANG BAHAY, KAILANGAN NAMAN ANG MGA FURNITURE AT IBA PANG KAGAMITAN.

ANG SUMA-TUTAL, SA PAGPAPATAYO NG MGA BAHAY AY ANG PAGKAKAROON NG AKTIBONG KOMERSIYO, MARAMING NEGOSYO AT TRABAHO, KATUMBAS NG DAGDAG NA KITA.

HOUSING STRATEGIES

TUNAY NGANG NAPAKAHALAGA NG PABAHAY, KAYA NAMAN SA ATING MEDIUM TERM PHILIPPINE DEVELOPMENT PLAN AY MALINAW NA BINALANGKAS ANG PLANO NG GOBYERNO PARA SA NATIONAL SHELTER PROGRAM.

SA ILALIM NITO AY MAYROON TAYONG APAT NA ISTRATEHIYA.

UNA AY ANG PALAWAKIN ANG PARTISIPASYON NG PRIBADONG SEKTOR SA CONSTRUCTION AT FINANCING NG SOCIALIZED AT LOW COST HOUSING UNITS.

PANGALAWA AY ANG PATULOY NA PAGTUTOK SA HOUSING NEED NG INFORMAL SECTORS.

ISA SA MGA PANGUNAHING HAKBANG DITO AY ANG PAGPAPAUNLAD PA NG MGA SUBOK NANG MULTI-STAKEHOLDER AT COST-EFFECTIVE HOUSING PROGRAMS.  KABILANG NA RITO ANG COMMUNITY MORTGAGE PROGRAM, AT SIYEMPRE, ANG GAWAD KALINGA.

KASAMA RIN DITO ANG PATULOY NA SECURE TENURE CAMPAIGN, PAGSASAAYOS NG LAND REGISTRATION, MGA ALTERNATIBONG TENURE ARRANGEMENTS, RELOCATION NG MGA INFORMAL SETTLERS, AT PAGSUPORTA SA MGA PROYEKTO NG LGUS AT NG PRIBADONG SEKTOR.

PANGATLO AY ANG PATULOY NA PAGPAPALAKAS SA MGA KEY SHELTER AGENCIES SA ILALIM NG HUDCC.  KASAMA RIYAN ANG ISINUSULONG NATING RESTRUCTURING AT STREAMLINING PARA MAGING MAS COST-EFFICIENT ANG PAGPAPATAKBO NG MGA AHENSYANG ITO, AT ANG PAGPAPATAAS NG COLLECTION EFFICIENCY SA MGA HOUSING LOANS.

ANG PANGHULI AY ANG PAGPAPALAWAK SA KAKAYAHAN NG MGA LGUS NA MAGPATUPAD NG SARILI NILANG PROGRAM SA PABAHAY.  ISINUSULONG NATIN ANG GANAP NA DISENTRALISASYON UPANG MAPALAWIG PA ANG KAKAYAHAN, RESPONSIBILIDAD AT ACCOUNTABILITY NG LGUS SA URBAN DEVELOPMENT, PLANNING AT IMPLEMENTASYON AT PAMAMAHALA NG HOUSING SERVICES, KAUGNAY DIN NITO ANG PAGTATATAG NG LOCAL HOUSING BOARDS SA BAWAT SIYUDAD AT BAYAN, AT PAGPAPABILIS NG PROSESO SA PAGKUHA NG PERMITS AT LICENSES, AT MAGING NG HOUSING LOANS.

THE KEY ROLE OF GK AND ITS PARTNERS IN THE PRIVATE SECTOR

IYAN PO ANG "GAMEPLAN" NG GOBYERNO SA PABAHAY.  PERO PAGDATING SA AKTUWAL NA LARO, HINDI LAMANG PO KAMI ANG NASA COURT.  LAHAT PO TAYO MAGKAKASAMA SA ISANG TEAM.

KAYA NAMAN GAYA NG NABANGGIT KO KANINA, KABILANG ANG GAWAD KALINGA SA MAJOR PARTNERS OR STAKEHOLDERS NG GOBYERNO SA PROGRAMANG PABAHAY.  WE RECOGNIZE YOUR ROLE IN THE PROVISION OF HOUSING ESPECIALLY FOR THE POOREST OF THE POOR.

MATAGAL-TAGAL NA RIN ANG PARTNERSHIP NG HUDCC AT GAWAD KALINGA, SIMULA PA DOON SA BAGONG SILANG AT SA TOWERVILLE, NA PAWANG MGA RELOCATION SITES NG NHA.  AT SA PAGSASAMANG IYAN AY PINAGTIBAY NG GK ANG PAPEL NITO SA PAGBUO NG ISANG MATATAG AT MAKABULUHANG SHELTER PROGRAM PARA SA PILIPINO.  MALAKI DIN ANG TULONG NG HOUSING UNITS AT INCREMENTAL REQUIREMENTS.

AT TUNGKOL SA REQUEST NG GK FOR LOT ALLOCATION SA TOWERVILLE, NAPAG UTUSAN KO NA SI HNA GENERAL MANAGER FEDERICO LAXA NA ISAAYOS NA ANG AGREEMENT PARA SA PAG ASSIGN NG LUPA NA TATAYUAN NG DAY CARE CENTER NG GK.

ANO NA NGA BA ANG PAPEL NG GK?

UNA, SIYEMPRE, AY BILANG BUILDER, O TAGAPAGTAYO NG MGA BAHAY AT KOMUNIDAD.

AYON SA STATISTICS NA AMING NAKUHA MAHIGIT 16,000 NA ANG NAIPATAYONG BAHAY NG GK SA IBA'T IBANG GK COMMUNITIES SA BANSA.

AT NGAYON, SA ILALIM NG GK 777 AY MAS MALAKI PA ANG TARGET NG GK: 700,000 NA BAHAY SA 7,000 COMMUNITIES SA LOOB NG PITONG TAON.

PANGALAWA, MARAMI RING PROYEKTONG ANG GK PARA MASAAYOS ANG MGA SLUM COMMUNITIES.

SA NGAYON, ANG MGA AHENSYA NG PABAHAY SA ILALIM NG HUDCC AY NAKIKIPAGTULUNGAN SA GK AT MGA PARTNERS NITO PARA SA  SLUM UPGRADING, TULAD NG GINAGAWA NINYO SA SMOKEY MOUNTAIN HOUSING PROJECT.

HINDI LAMANG MAAYOS NA TIRAHAN ANG SINISIGURO NG GK, KUNDI PATI KALUSUGAN, EDUKASYON AT KABUHAYAN NG MGA TAO SA KOMUNIDAD.

PANGATLO, ANG GAWAD KALINGA AT TUMUTULONG PARA TUKUYIN ANG MGA PROYEKTONG PABAHAY NA MAARING PONDOHAN NG GOBYERNO.  DAHIL SA GRASSROOTS APPROACH NG GK AY MADALI ITONG NAKAKAPAGTURO KUNG SAAN KINAKAILANGAN AT MAS MAGIGING KAPAKI-PAKINABANG ANG HOUSING PROJECT PARA SA MAHIHIRAP.

ANG PAG-IBIG FUND AT NAGLAAN NA NG 300 MILLION PESOS HOUSING LOAN FACILITY PARA DIN SA GK INITIATED PROJECT.

INAPPROVE NA  RIN  NG HLURB ANG MAGING COMPLIANCE TO 20 PERCENT SOCIALIZED HOUSING ANG GK PROJECTS.  SA KATUNAYAN, NAPAG ALAMAN KO KAY MR. MELOTO NA NAKAKUHA NA ANG GK NG 5 CERTIFICATES OF 20 PERCENT COMPLIANCE FOR 577 HOUSES.  AT SIMULA LANG ITO.

PANG-APAT, ANG GAWAD KALINGA AY "RESOURCE MOBILIZER."

ALAM NAMAN PO NATIN NA LIMITADO ANG PONDO NG GOBYERNO, KAYA'T ANG PABAHAY, BAGAMA'T ITINUTURING NA MATAAS NA PRAYORIDAD, AY KAPOS DIN SA RESOURCES KUNG TUTUUSIN.  KAYA NAPAKAHALAGA PARA SA GOBYERNO NA HIKAYATIN ANG IBANG SEKTOR NA MAG-AMBAG SA PABAHAY.

AT NAPAG ALAMAN NGA NATIN NA SA LUNES, OKTUBRE 10, CONGRESSMAN ESCUDERO WILL PRESENT HOUSE RESOLUTION 69 ENDORSING GK AS A PRIORITY PROJECT OF CONGRESS.  DI BA'T NAPAKAGANDANG BALITA NITO?  THIS GOES TO SHOW THAT WE CAN GO BEYOND OUR POLITICAL DIFFERENCES FOR A WORTHY CAUSE THAT WILL HAVE AN IMPACT ON THE LIVES OF THE POOREST AMONG US.

NAKIKITA RIN NATIN NA NAPAKARAMI NA NGAYONG AKTIBONG PARTNERS NG GK, NA KUMAKATAWAN SA HALOS LAHAT NG SEKTOR NG LIPUNAN.  NANDIYAN ANG MGA PRIBADONG KOMPANYA NA SUMASALI SA GK BILANG BAHAGI NG KANILANG CORPORATE SOCIAL RESPONSIBILITY PROGRAM.  ANG MGA EMPLEYADO MULA SA MGA AHENSYA NG GOBYERNO NA NAG-AAMBAG NG KANILANG TULONG ---TULAD NG GINAWA NAMIN SA SHELTER SECTOR NOONG DISYEMBRE PARA SA MGA NAWALAN NG TAHANAN SA PROBINSIYA NG AURORA, ORIENTAL MINDORO AT QUEZON NG SINALANTA NG BAGYO.

ALAM KO RIN NA MARAMI SA ATING MGA KABABAYAN NA NASA IBANG BANSA ANG AKTIBO NA RIN SA GK.  MAYROON NANG GK YOUTH, NA PINANGUNGUNAHAN NG MGA KABATAANG LIDER MULA SA IBA'T IBANG UNIBERSIDAD.  PATI MGA IBANG BANSA, GAYA NG MALTA, AY NA-INSPIRE NA RING TUMULONG.

MAGING ANG MGA TAO MISMONG TINUTULUNGAN NG GK AY HINDI LAMANG BASTA MGA BENEPISYARYO KUNDI AKTIBO RING NAG-AAMBAG SA PAGBUO NG SOLUSYON.

AT DITO SA GK AY WALANG PULITIKA, WALANG PRO O ANTI, DAHIL ANG LAHAT AY HANDANG TUMULONG, KAHIT SAANG PARTIDO GALING.

KAYA NAMAN PARA SA AKIN, ANG PINAKAMAHALAGANG PAPEL NG GK AT MGA PARTNERS NITO, AY HINDI LAMANG SA PABAHAY KUNDI PATI SA BUHAY NG ATING BANSA AT BILANG ISANG MODELO NG PAGKAKAISA.

SA PANAHONG ANG MGA PILIPINO AY TILA PINAGHAHATI-HATI NG MGA MALALIM NA ISYUING NAKAUGAT SA PULITIKA, NAPAKAHALAGA NG LARAWAN NG PILIPINO NA IPINAPAKITA NG GK.

ANG GK AY HINDI LAMANG MODELO NG EPEKTIBONG PROGRAMANG PABAHAY, KUNDI MODELO NG MAKABULUHANG PAGKA-PILIPINO.  ITO ANG BAGONG MUKHA NG BAYANIHAN, ISANG LIKAS NA UGALING PINOY.

NAPAKAGANDA PO NG MENSAHE NG GK SA ATIN.  LESS FOR SELF, MORE FOR OTHERS, ENOUGH FOR ALL.

MATIBAY ANG AKING PANINIWALA NA MALULUTAS NATIN ANG KAHIRAPAN, DAHIL MAY SAPAT NA YAMAN ANG PILIPINAS PARA SA LAHAT.  KAGAYA NG IPINAPAKITA NG GK, MAYAMAN ANG ATING BANSA  DAHIL MAYAMAN TAYO SA MGA BAYANI.

MARAMING SALAMAT PO AT MAGANDANG UMAGA.

                                                                                   HOME |   

© Copyright 2005 Office of the Vice President (OVP)  Management Information Services Division (MISD).  All rights reserved.